بازگشت
واشنگتن پست: مصر، بحران هويت
ارسالی صمیمی ارسالی صمیمی

 
واشنگتن پست نوشت: بحران مصر، بحران هويت است و اشكال كار اخوان المسلمين آن است كه در تعريف قدرت اسلام سياسي دچار اغراق گويي شد و بيش از اندازه بر روي گرايش اسلام خواهي مردم حساب باز كرد و دقيقا عكس اين تصور را ژنرالهاي حاكم دارند كه موج اسلام خواهي مردم را ناديده انگاشته اند.
 
روزنامه واشنگتن پست روز شنبه در مقاله اي به قلم شبلي تلهامي مي نويسد:
دو سال پيش ميليونها تن در ميدان التحرير قاهره عليه حكومت ستم پيشه حسني مبارك دست به تظاهرات زدند و فرياد سلميه يعني صلح آميز سر مي دادند. تجمعات مسالمت آميز آن روز به خشونتهاي خونين امروز با صدها قرباني و مجروح بدل گشته است.
دوره انتقال صلح آميز قدرت به سركوبهاي خونين خشونت بار تبديل شده و فرياد دمكراسي خواهي جاي خود را به استقرار حالت اضطراري در كشور سپرده است.
اينها همه افسانه است يا واقعيت؟
بحران مصر، امروز به بحران نبرد براي هويت تغيير شكل داده و تنزل پيدا كرده است.
واشنگتن پست در ادامه نوشت: اشكال كار مرسي و اخوان المسلمين اين بود كه بيش از حد بر روي هويت اسلامي مردم مصر حساب باز كرده بودند. درست عكس اين قضيه هم در مورد ژنرالهاي حاكم صادق است كه اين هويت را دست كم گرفته اند.
مروري بر تاريخ يك دهه گذشته جهان عرب به ويژه كشورهاي مصر، اردن، مغرب، عربستان و امارات دو جريان مستمر را نشان مي دهد: نخست آنكه هويت شهروندان بيش از آنكه بر هويت ملي استوار باشد بر هويت اسلامي و عربي مبتني است. دوم آنكه، مصري ها خود را متدين ترين مردم جهان مي شناسند.
اخوان المسلمين هم كه دوران بعد از مبارك را با اعتماد مردم به اين سازمان سياسي آغاز كرد يقينا پايه هاي اقتدار خود را بر مبناي همين هويت ديني و عربي مردم بنيان نهاده بود.
اما اخواني ها عبرت را از اين جريانات كه رهبر سابق اخوان در سال 2006 آن را لعن كرده و گفته بود:مصر برود به درك نياموختند.
اعراب هم مانند بسياري از ملتها، هويتهاي به هم پيوسته اي دارند كه وزن هريك در طول زمان تغيير مي كند.
هويت ديني اعراب در طول يك دهه گذشته ناشي از رشد اسلام خواهي نبوده است بلكه به سبب ظلم حكومتها به هويت واقعي مردم و شكست سياستهاي داخلي و خارجي آنها بوده است. حكومتهاي جاودانه لايتغير حكام عرب هم مزيد بر علت است.
راي ندادن به چيزي به معناي راي دادن به چيزي ديگر نيست.
اسلام به ويژه بعد از واقعه يازده سپتامبر 2001 خود را در معرض حمله نيروهاي خارجي يافت.در اين فضا دشوار است ميان هويت ديني با مبارزه طلبي وجه امتياز قائل شد. در اين هويت، فرد همان چيزي است كه از آن دفاع مي كند.
براي بسياري از مردم مصر ادعاي هويت اسلام خواهي ادعاي ايمان است و براي بسياري ديگر حق مسلمان بودن و حاكميت شريعت اسلام گزينه اي است براي مقابله با تهاجم ديني و فرهنگي غرب .
مسلمانان نمي خواهند بابت اينكه هويتشان چيست و ايمان وعقيده و همه الزامات آن چيست، عذرخواهي كنند.
حتي در شريعت خواهي مردم هم كج فهمي شده است.
در سال 2012 دو سوم مردم خواهان حاكميت شريعت اسلام در جامعه مصر بودند. از اين ميان 17 درصد خواهان كاربرد شفاهي شريعت و 83 درصد خواستار حاكم بودن روح اسلام در قوانين كلي كشور بودند اما منطبق با اقتضائات روز.
محمد حسنين هيكل نويسنده مصري مصر را يك كشور مدني سكولار كه عاشق مذهب است خوانده است.
در سالهاي دهه 1950 پان عربيسم موتور محركي براي حفظ هويت در داخل و خارج از كشور بود . اما هنگامي كه اسلام موتور بهتري براي اين حركت شناخته شد اين مسير تغيير كرد. هويتي به هويت ديگر تغيير يافت از عرب بودن به مصري بودن و سپس به مسلمان بودن تغيير يافت.اين هويت حق شهروندي براي دست يابي به فرصتها و اهداف بود.
همين مشخصه در دولت يك ساله مرسي هم تعيين كننده بود. مردم همه اميال وآرزوهايشان را در سايه سياستهاي ناكارآمد داخلي و بين المللي مرسي شكست خورده يافتند.
اسلامگرايان در مورد اميال و گرايشهاي دمكراسي خواهانه مردم دچار گمراهي شدند.
مردم مصر همواره تركيه را بهترين و مناسب ترين الگوي حكومت مي شناسند كشوري اسلامي و در عين حال دمكراتيك كه توسط حزبي اسلامگرا اداره مي شود.
رجب طيب اردوغان نخست وزير تركيه در سالهاي 2011 و 2012 از سوي مردم كشورهاي عرب قابل تقديرترين رهبر خارجي برگزيده شد.
اما نكته اينجاست كه اعراب فقط خواهان تلفيق اسلام و دمكراسي نيستند بلكه الگوي مطلوب آنها بسيار فراختر از مدل تركيه است.
آنها كشوري مي خواهند كه ميان دمكراسي و فرهنگ تلفيق ايجاد نمايدكند، كشوري با ثبات، قوي، كامياب كه در لواي آن به مليت خود در جايگاه جهاني افتخار كنند.
اردوغان كه در ذهن بسياري از اعراب مظهر تلفيق اسلام و دمكراسي است تا زماني كه در جنگ غزه در سال هاي 2009-2008 عليه اسرائيل موضع گيري نكرده بود به اين عنوان انتخاب نشد.





August 17th, 2013


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
مسایل بین المللی